EĞİTİM FELSEFESİ VE İNSAN KAVRAMI ÜZERİNE BİR İNCELEME / A Review on the Concepts of Philosophy of Education and Human Being

Öz

Aristoteles “insan doğal olarak bilmek ister” sözüyle bilme işinin özünün değerli olduğuna dikkat çekmektedir. Böylece insanı insan yapan şey hayatın her alanına ilşkin olan sorgulamalarıdır. İnsanın bilme edimi ve merak duygusu onu felsefeyle tanıştırmış, felsefenin diğer alanlarda var olan etkisi, eğitim alanında da görülmüştür. Tarihsel sürece baktığımızda eğitimin hedefleri, daha çok belirli bir ontolojik, etik, siyaset ve epistemolojik alanda ortaya konulan görüşlere göre şekillenmiştir. Dolayısıyla hedeflenen şeyin ne olduğu, neyi amaçladığı ve neye hizmet etmeye çalıştığı sorgulanmıştır. İnsan farklı boyutlara ve özelliklere sahip karmaşık bir varlık olarak tanımlanabilir. Bu karmaşık durumdan uyumlu bir bütünlüğe geçiş yapabilmek ancak eğitim sayesinde mümkündür.  Alman filozof Kant’ın ifadesiyle “insan ancak eğitimle insan olabilir.” Böylelikle eğitim, insanın bilgi ve beceri kazanmasının yanı sıra karakterinin, değerlerinin ve dünya görüşünün şekillenmesinde temel bir rol oynar. Eğitim felsefesi, bu öğrenme sürecini anlamak, yönlendirmek ve en iyi şekilde optimize etmek amacıyla bir çerçeve sunar. Bu bağlamda bakıldığında eğitim felsefesi ve insan kavramları arasında derin bir ilişki olduğunu hatta insanlık tarihinde eğitimin, felsefeden önce başlamış bir etkinlik olduğunu görüyoruz. Sonuç olarak eğitim felsefesi; yetiştirilmek, insan tasavvuru, bilgi, varlık ve değer alanındaki fikirleriyle; nelerin öğretileceğini belirlemektedir.

*****

Aristotle draws attention to the fact that the essence of knowing is valuable by saying "All men naturally desire to know". Thus, people question the things that concern human lives. Man’s education in knowing and his sense of curiosity introduced him to philosophy, and its influence, which exists in other areas of philosophy, is also seen in education. The goal of education, the continuation of the historical process, is stated according to the views put forward in a specific ontological, ethical, political and epistemological field. Therefore, what was targeted, what it aimed for and the effort it made to provide service in return were questioned. Man can be realized as a complex being with different dimensions and structures. Achieving harmonious integrity with this complex structure is only possible through education. In the words of the German philosopher Kant, "A person can only become a human being through education." In addition, education plays a fundamental role in shaping people's character, values and the world, as well as acquiring knowledge and skills. It provides a framework for nurturing education, transferring, directing and optimizing this learning process. We see that there is a deep relationship between this theory of sociology, philosophy of education and human concepts, and that even in the history of humanity, education was an activity before philosophy began. As a result, the education formula; where upbringing, human imagination, knowledge, beings and values meet; determines what will be taught.